Hamsteren!

De natuur zit vol fascinerende dieren. Lees hier over vijf opmerkelijke hamsteraars!

Dieren kunnen bijzonder inventief zijn als het op overleven aankomt; ik sta er steeds weer versteld van. De bubbelnet jachttechniek van een groep bultrugwalvissen. Het vermogen van een octopus om precies op een waterplantje te lijken. De wollige beerrups die elke winter volledig bevriest om in de lente weer tot leven te komen. Beelden en verhalen uit de natuur verrassen me (gelukkig) nog elke dag!

De wijze waarop dieren aan voedsel komen is vaak al heel interessant, maar sommige soorten gaan nog een stukje verder: ze hamsteren eten om te bewaren voor later. Een paar dagen of een paar maanden later. Wat heb je immers aan tijden van overvloed als in tijden van schaarste de hongerdood volgt?

Geniet mee van een paar bijzondere hamsteraars!

 

Ruigpootuil- de diepvriesspecialist

Soms zit het mee, soms zit het tegen. Als je in het hoge Noorden overwintert kun je daar maar beter rekening mee houden. En dat doet de ruigpootuil heel handig. Bij goede weersomstandigheden jaagt hij flink door; het overschot aan muizen verstopt hij in boomholtes- en spleten. De aangename wintertemperaturen, zo typerend voor het hoge Noorden, houden het diepvriesvlees maandenlang vers.

In tijden van weeralarm maakt de ruigpootuil gebruik van zijn lichaamseigen magnetron: door op de bevroren prooi te broeden, ontdooit zijn maaltijd. En dat eet toch wat gemakkelijker.

Klauwier- eten op een stokje

Wat te doen als je een heerlijke muis hebt gevangen maar nog vol zit van de vorige heggenmus? Juist, je prikt de muis op een stokje.

Het lopend buffet van de familie klauwier, waaronder de grauwe klauwier en de klapekster, ziet er nogal luguber uit en heeft heel wat wetenschappers aan het denken gezet. Het spietsen van prooien lijkt meerdere doelen te dienen.

Om te beginnen zijn de klauwen van de klauwier –verrassend genoeg- niet om over naar huis te schrijven. Door de prooi op een stokje te prikken kost het de klauwier minder moeite deze uit elkaar scheuren. In tijden van overvloed dient een tak met opgeprikte prooien als provisiekast, en natuurlijk krijgen de mannetjes met de grootste provisiekast het snelste een vrouwtje. Klauwieren kunnen er zelfs de giftige

chemicaliën in bepaalde vlinders en sprinkhanen mee uitschakelen: na een dag of wat aan het spit is de prooi veilig te verorberen. Tot slot, als klap op de vuurpijl, is de klapekster in staat een pad vakkundig te ontdoen van de giftige huid.

Het lijkt me dat de Latijnse naam Lanius voor deze ‘slagers’ familie uitstekend gekozen is.

Grijze eekhoorn- kei in misleiden

Knabbel en Babbel hebben het me al vroeg geleerd: een eekhoorn moet altijd op zijn hoede zijn voor dieven. Terwijl de rode eekhoorn zijn buit op één plek verstopt en deze fel verdedigt, kiest de grijze eekhoorn ervoor om elke noot ergens anders te verbergen. Dat is lastig verdedigen.

Maar de grijze eekhoorn heeft een ander trucje: fopverstoppingen. Wanneer het knaagdier vermoedt dat er een dief in de buurt is, verstopt het zogenaamd een noot onder een hoopje bladeren en rent vrolijk verder naar de volgende plek met de noot nog stevig tussen zijn tanden. Pas na een aantal fopverstoppingen geeft hij de noot een plekje.

Onderzoekers denken dat dit tijdrovende gedrag uiteindelijk loont omdat dieven de jacht op gestolen goed sneller opgeven wanneer ze regelmatig misgrijpen. In een drukbevolkt bos is het hard werken voor je voedsel. Ook als je een dief bent.

Mestkever – diner to go

Het tovert bij de meeste mensen een glimlach op het gezicht: een mestkever die achterstevoren en ondersteboven een grote bal van gedroogde koeienvlaai vooruit duwt. Voor ons vermakelijk, voor de mestkever “serieus business”. Want mest – vegetarisch, als het even kan- is zo voedzaam dat de meeste mestkeversoorten niets anders hoeven te eten of drinken.

Ze ruiken de vers gevallen vlaaien op grote afstand of nemen alvast plaats op de gnoe in afwachting van een nieuwe maaltijd. Even een balletje rollen en dan gauw op weg voordat dieven de mestbal stelen. Veel mestkevers begraven de ballen niet alleen voor eigen provisie, maar ook om te dienen als broedkamer voor nageslacht. De larve die tot ontwikkeling komt in de mestbal onder de grond kan zich in alle rust dik en vet eten, verpoppen en een kevertje worden. Als je twee mestkevers één bal ziet delen, weet je dat er kleintjes komen. Het mannetje is –heerlijk stereotiep- degene die de bal rolt en het vrouwtje lift mee.

Hamster- tja, die kan goed hamsteren

In een blog over hamstergedrag bij dieren kan dit beestje natuurlijk niet ontbreken. Als je naam tot een werkwoord is uitgegroeid dan doe je (meestal) toch iets goed!

Het meest bijzondere aan de hamster is dat de wangzakken helemaal kunnen uitzetten tot aan de heupen, zodat hij een flinke voorraad zaadjes en vruchten mee kan nemen naar zijn voorraadkamer. Door de speekselproductie tijdelijk stop te zetten komen de lekkere hapjes droog en vers over. Een wintervoorraad van 15 kilo is niet ongebruikelijk voor dit kleine beestje dat zelf een paar honderd gram weegt. Zo kan hij elke paar dagen van de winter wat knabbelen zonder zijn veilige, warme hol te verlaten. Ook huisdierhamsters zijn het kunstje nog niet verleerd: dit filmpje laat met röntgenstraling zien waar al dat eten blijft!